Yark damak dudak Yark dudak ve yark damak nasl olusur? Rahim icindeki hayatta gelisme srasnda bir donemde hepimizde yark dudak ve yark damak vard. Normalde, ust dudak ve damag olusturan dokular orta hatta kars karsya gelerek birlesirler. Bu birlesme hatt burnun altnda ust dudagn uzerinde ve damagn ortasnda soluk bir cizgi halinde gorulur. Yark damak ve dudag olan bebekte bu birlesme saglanamamstr. Damagn birlesmesi neden saglanamaz? Genellikle bu olayn nedeni bilinmez. Bu problem yaklask 600 bebekte bir gorulur. Irk ve cinsiyetin rolu azdr. En fazla Asyallarda, daha az beyaz rkta, en az da zencilerde gorulur. Kzlarda erkeklere gore daha sktr. Baz ailelerde, birden fazla bireyde gorulebilir. Bu nedenle kaltmn da rolu olabilir. Bazen ortamdaki teratojen denilen maddeler sorumlu olabilir. Ancak yark damak-dudag olan bebeklerin cogunda aile bireylerinde bu durum yoktur ve herhangi bir teratojene maruz kalmamslardr. Yark damak-dudag olan bebeklerin kucuk bir bolumunde baska anormallikler de olabilir. Bu durumda bizim bir kusurumuz var m? Hayr. Yark damak-dudagn nedenini cogunlukla bulamayz. Ailesel olsa bile bu sizin kusurunuz degildir. Hepimiz cocuklarmzda veya torunlarmzda kendini gosterebilen anormal genler tasrz. Simdi ne olacak? Yark damak ve dudak cocugunuz icin tehlikeli degildir. Yark onarmnn zamanlamas hekim ve aile tarafndan birlikte kararlastrlmaldr. Ameliyat, dogru yas ve agrlga ulastktan sonra, genel saglg ameliyat kaldrabilecek durumdaysa yaplr. Ameliyat genellikle birkac seansta yaplr. Aileler genellikle hemen gorunen dudak yargnn kapatlmasn isterler, ama bu bebek 10 haftalk olduktan sonra veya 5 kg agrlga ulastktan sonra yaplr. Daha sonra da damak yarg kars karsya getirilebilir. Ameliyat yaplncaya kadar cocugun beslenmesi ve baz sesleri ckartmay ogrenebilmesi icin suni damak islevini yerine getirebilecek bir protez kullanlabilir. Bebegim nasl emebilir? Sadece yark dudag olan bebekler rahatca emebilirler. Sadece damak yarg olanlar, eger yark darsa emebilirler. Hem dudak, hem de damak yarg olanlar nadiren kendileri emebilirler; fakat anne sutu veya mama yumusak bir plastik biberonla, biberon agz + seklinde kesilerek verilebilir. Biberon agznn bu sekilde kesilmesi mamann bebegin rahatca yutabilecegi bir hzda akmasn saglar. Emmeyi kolaylastrmak icin ozel cihaz ve protezler de kullanlabilir. Bebegim nasl konusacak? Bebeginizde sadece yark damak varsa, konusmay ogrenmekte bir sorunu olmamas gerekir. Eger damakta yark varsa konusmay ogrenmesi normalden biraz daha fazla zaman alabilir. Bebegimin baska ne tur sorunlar olabilir? Yark damag olan bebeklerde diger cocuklara gore daha sk kulak iltihab gorulur. Damakta yark olmas bebeginizin orta kulagna svlarn ve mikroplarn daha kolay girmesine olanak verir. Bircok cocukta bu nedenle kulak-burun-bogaz doktoru tarafndan yaplmas gereken ozel ameliyatlar vardr. Kulak zarna tup konarak svnn bosaltlmas ve enfeksiyonun durdurulmas gerekebilir. Yark damag olan cocuklarn kulaklar periyodik olarak kontrol edilmelidir. Cocugunuzun ayn zamanda fis hekimi tarafndan da kontrol edilmesi gerekir; cunku yark damak-dudag olan cocuklarda daha sk dis curugu ve diger dis sorunlar gorulebilir. Flor tedavisi, dislerin frcalanmas ve dikkatli dis bakm yararl olabilir. Dogal olarak cocugunuzun sosyal gelismesi icin de endise duyabilirsiniz. Yark damak-dudag olan cocuklar aileden ve arkadaslarndan ayr durabilir. Cocugunuzu sevmek, onu kucaklamak ve onunla konusmak icin yeterli zaman ayrmalsnz. Daha sonraki yllarda, cocugunuz buyuyunce ve yeni arkadaslar edinmeye baslaynca evinizi guvenli bir yer haline getirmelisiniz. Eger sosyal gelisme veya arkadas edinme konusunda endiseleriniz varsa doktorunuzla konusunuz. Bir psikolog veya psikiyatrist ile konusmanz gerekebilir. Cocuguma kim yardmc olacaktr? Yark damak-dudak tans konur konmaz doktorunuz sizi cocugunuza yardmc olacak bir ekibe gonderecektir. Bu ekipte plastik cerrahi, konusma egitimcisi (konusma sorunlar olanlar icin), odyolog (isitme sorunlar icin), dis hekimi ve ortodontist, kulak-burun-bogaz doktoru ve psikolog bulunabilir. Eger yark dogumdan once ultrason ile saptanmssa, bu konunun uzman olan bir ekibin varlgn onceden bilmek sizi rahatlatabilir. Damak-dudak onarm gecirmis baska ailelerle de tansmak yararl olabilir. Sonraki cocuklarmda ayn sorun olacak mdr? Olabilir, eger ailede baska fertlerde de varsa bu olaslk daha da yukselecektir. Bu sorunun goruldugu birey says arttkca yeni cocuklarda gorulme riski de artacaktr. Bu konuyu doktorunuzla konusunuz; bir genetik uzman ile gorusmeniz gerekebilir.